Mátyás Rákosi cytaty (5 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

Mátyás Rákosi cytaty

Mátyás Rákosi, właśc. Mátyás Rosenfeld – węgierski komunista i sekretarz generalny Węgierskiej Partii Robotniczej.

Urodził się jako Mátyás Rosenfeld w mieście Ada, leżącym obecnie w Serbii. Pochodził z żydowskiej rodziny. W czasie I wojny światowej służył w armii austro-węgierskiej. Walcząc na froncie wschodnim, dostał się do rosyjskiej niewoli. Wrócił do Węgier po wojnie. Dołączył do Komunistycznej Partii Węgier uczestnicząc w rządzie Béli Kuna, przywódcy Węgierskiej Republiki Rad. Po upadku rządu Kuna, uciekł do Rosji Radzieckiej. Powrócił na Węgry w 1924 jako agent Międzynarodówki Komunistycznej. Na miejscu założył legalną odnogę ruchu komunistycznego o nazwie Socjalistycznej Partii Robotników Węgier. W sierpniu 1925 roku dzięki jego staraniom w Wiedniu odbył się kongres WPK. W kongresie udział wzięło 22 delegatów którzy wybrali nowe kierownictwo partii. Członkowie kierownictwa podjęli się próby rozpoczęcia działalności na terenie kraju co okazało się porażką - wszyscy na krótko po przyjeździe zostali aresztowani przez policję. Sam Rákosi został w 1926 roku skazany na osiem lat więzienia.

W 1940 po pakcie niemiecko-sowieckim został wymieniony przez rząd Węgier na sztandary rewolucji węgierskiej 1848 i został deportowany do ZSRR, gdzie aresztowany przez NKWD został zesłany do łagru. Jego współwięźniem był Stanisław Swianiewicz. Do łask powrócił w trakcie wojny z III Rzeszą. Wraz z działaczami takimi jak Erno Gero i Imre Nagy prowadził akcję szkoleniową pośród węgierskich jeńców wojennych w ZSRR i propagandową pośród jeszcze walczących oddziałów węgierskich. Dzięki działaniom jego grupy w październiku 1944 roku na stronę radziecką wraz z grupą oficerów przeszedł generał Béla Miklós. W trakcie trwania wojny poddał krytyce umiarkowane kierownictwo partii komunistycznej na Węgrzech.

Wrócił na Węgry wraz z Armią Czerwoną. Został wyznaczony przez Józefa Stalina na sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Węgier zastępując na tym stanowisku umiarkowanego Jánosa Kádára. Funkcję tę pełnił do 1956. W 1945 roku objął urząd wicepremiera rządu koalicyjnego. W 1947 doprowadził do przejęcia władzy przez komunistów na Węgrzech w trybie postępującego zamachu stanu . Po przejęciu władzy rządził w sposób dyktatorski. Był bezpośrednio odpowiedzialny za masowe represje wobec faktycznych i domniemanych politycznych przeciwników - liczba więźniów politycznych była na Węgrzech znacznie większa niż w Polsce przy trzykrotnie mniejszej liczbie ludności[potrzebny przypis]. Uważał siebie za najlepszego węgierskiego ucznia Stalina[potrzebny przypis]. Jest autorem określenia "taktyka salami" - jako zdefiniowania stalinowskiej praktyki eliminacji opozycji krok po kroku .

Jego pozycja została zachwiana już po śmierci Stalina, gdy Ławrientij Beria bez ogródek oświadczył Rákosiemu, że "Węgry miały wielu cudzoziemskich królów, ale króla żydowskiego tolerować nie będą". Bezpośrednim skutkiem było mianowanie 4 lipca 1953 Imre Nagya na premiera Węgier. Po wygłoszeniu na XX Zjeździe KPZR przez Nikitę Chruszczowa tajnego referatu, w którym Chruszczow określił Stalina jako przestępcę działającego w partii komunistycznej, Rákosi pod naciskiem Chruszczowa został 18 lipca 1956 odwołany z pełnionej funkcji. Jego miejsce zajął wówczas Ernő Gerő, bliski współpracownik Rákosiego, uprzednio funkcjonariusz Kominternu i agent INO NKWD w czasie wojny domowej w Hiszpanii. Zmiana na stanowisku sekretarza generalnego partii komunistycznej na Węgrzech dokonana w ten sposób została powszechnie uznana za kosmetyczną i prowokacyjną i była jedną z przyczyn wybuchu powstania węgierskiego w październiku 1956.

Po interwencji sowieckiej na Węgrzech 4 listopada 1956 został ewakuowany przez władze sowieckie do ZSRR, gdzie zmarł w mieście Gorki .

== Przypisy ==

✵ 9. Marzec 1892 – 5. Luty 1971

Mátyás Rákosi: 5 Cytatów 0 Polubień

Mátyás Rákosi słynne cytaty

„(…) do socjalizmu prowadzi nie jedna droga, lecz tylko taka droga, która uwzględnia właściwości kraju, w którym socjalizm budujemy.”

Mátyás Rákosi

na III Zjeździe KPW w 1946.
Źródło: B. Szabó, Nepi demokracia es forradalom elmelet, „Kossuth Konyvkiado”, Budapeszt 1970, s. 192, cyt. za: Maciej Koźmiński, Piotr Luppóczy, Jerzy Robert Nowak, Węgry w: Europejskie kraje demokracji ludowej 1944–1948, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1972, s. 432.

„Moje działania związane był z taką chełpliwością i zarozumialstwem, iż nie było miejsca dla skromności komunistycznej.”

Mátyás Rákosi

na plenarnym posiedzeniu Węgierskiej Partii Pracujących w czerwcu 1953.
Źródło: Bogusław Wołoszański, Ten okrutny wiek, Wydawnictwo Colori, Warszawa 1995, ISBN 8390497204, s. 274.

„(…) sam byłem skazany na 23 lata za Horthyego i oto stoję przed wami. Horthyści z własnego punktu widzenia lepiej postąpiliby, skazując mnie na śmierć. Ja nie chcę powtarzać ich błędu.”

Mátyás Rákosi

opowiadając się za wprowadzeniem kary śmierci wobec przestępców politycznych
Źródło: D. Sulyok, Zwei Nachte ohne Tag, Zurych 1948, s. 463., cyt. za: Maciej Koźmiński, Piotr Luppóczy, Jerzy Robert Nowak, Węgry w: Europejskie kraje demokracji ludowej 1944–1948, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1972, s. 420.

„Kto nie jest z nami, ten przeciw nam.”

Mátyás Rákosi

slogan stosowany za rządów Rákosiego.
Źródło: Maciej Koźmiński, Piotr Luppóczy, Jerzy Robert Nowak, Węgry w: Europejskie kraje demokracji ludowej 1944–1948, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1972, s. 439.

„Mój drogi, ten człowiek przesiedział 36 godzin w zamknięciu. Całe 36 godzin! Cóż za nieszczęście!”

Mátyás Rákosi

odpowiadając ironicznie na skargę z powodu bezprawnego przetrzymania w więzieniu jakiegoś obywatela.
Źródło: Maciej Koźmiński, Piotr Luppóczy, Jerzy Robert Nowak, Węgry w: Europejskie kraje demokracji ludowej 1944–1948, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1972, s. 420.