Lew Trocki: Państwo

„Samo państwo robotnicze, jako państwo, jest potrzebne właśnie dlatego, że jeszcze pozostają w mocy burżuazyjne normy podziału. To znaczy: nawet najbardziej rewolucyjna biurokracja jest, w pewnym stopniu, organem burżuazyjnym w państwie robotniczym. Rozumie się, decydujące znaczenie mają: stopień tej burżuazyjności i ogólna tendencja rozwoju. Jeśli państwo robotnicze odbiurokratyzowuje się i stopniowo obumiera, to znaczy że rozwój idzie w stronę socjalizmu. Na odwrót, jeśli biurokracja staje się coraz bardziej wyposażona we władzę, można, uprzywilejowana i konserwatywna, to znaczy że w państwie robotniczym tendencje burżuazyjne wzrastają kosztem socjalistycznych, innymi słowy ta sprzeczność wewnętrzna, która w pewnym stopniu jest zawarta w państwie robotniczym od pierwszych dni jego powstania, nie zmniejsza się, jak wymaga „norma”, lecz wzrasta.”

Lew Trocki

Źródło: Nierobotnicze i nieburżuazyjne państwo? Forma polityczna a treść społeczna, „Biuletyn Opozycji”, listopad 1937, marxists.org http://www.marxists.org/polski/trocki/1937/11/25nierobotnicze.htm

„W swojej ostatniej książce Zdradzona rewolucja próbowałem teoretycznie wytłumaczyć dlaczego izolowane państwo radzieckie, o przestarzałych podstawach gospodarczych, wytworzyło potworną piramidę biurokracji, której koroną jest samowładny, a nieomylny 'wódz”

Lew Trocki

Źródło: Zbrodnie Stalina, Warszawa 1938, s. 307.

„W kraju, gdzie jedynym pracodawcą jest państwo, opozycja oznacza powolną śmierć głodową. Starą zasadę: kto nie pracuje, ten nie je, zastąpiono nową: kto nie jest posłuszny, ten nie je.”

Lew Trocki

Zdradzona rewolucja. Czym jest ZSRR i dokąd zmierza? (1936)

O śmierci

„Brodaci i siwowłosi metropolici i inspirujący ich Pobiedonoscew, oraz wszystkie inne filary państwa, uważające nas, rewolucjonistów, nie tylko za przestępców, ale i za obłąkanych fanatyków, a siebie – za przedstawicieli trzeźwej myśli, opierającej się na historycznym doświadczeniu całej ludzkości, ci ludzie żądali od wielkiego artysty-realisty [Lwa Tołstoja] wiary w Niepokalane Poczęcie i w Ducha Św., komunikowanego przez pszenne opłatki. Odczytywaliśmy wielokrotnie wyszczególnienie herezji Tołstoja ze wzrastającym zdumieniem i myśleliśmy: nie, na doświadczeniu całej ludzkości opieramy się my, my stanowimy przyszłość – a tam w górze zasiadają nie tylko przestępcy, ale i maniacy.”

Lew Trocki

Moje życie (1929)
Źródło: s. 146

O ludziach , O wierze , O myślach , O przyszłości

„Można „negować” państwo w książkach, wydawanych w „normalnych warunkach”, za zezwoleniem burżuazyjnego państwa, ale w warunkach rewolucji nie ma miejsca na żadne „negowanie” państwa, przeciwnie – trzeba państwo opanować. (…) Partia rewolucyjna, nawet po wzięciu władzy (…), wcale nie jest panem życia i śmierci społeczeństwa. Ale tym surowiej oskarżamy teorię anarchistyczną, która wydawała się być zupełnie odpowiednią dla czasów pokojowych, lecz której przyszło pospiesznie się wyrzec, jak tylko nastały „wyjątkowe okoliczności” (…) rewolucji. W dawnych czasach zdarzali się generałowie – zdarzają się prawdopodobnie i teraz – co uważali, że najbardziej niszczy armię wojna. Niewiele lepsi od nich są ci rewolucjoniści, co się skarżą, że rewolucja burzy ich doktrynę.”

Lew Trocki

Źródło: Stalinizm a bolszewizm (Przyczynek do problemu korzeni historycznych i teoretycznych Czwartej Międzynarodówki), „Biuletyn Opozycji”, sierpień 1937, marxists.org http://www.marxists.org/polski/trocki/1937/08/stalinizm-bolszewizm.htm

O śmierci , O wojnie , O książkach

„Albo biurokracja, coraz bardziej stająca się organem światowej burżuazji w robotniczym państwie, obali nowe formy własności i odrzuci kraj do kapitalizmu, albo klasa robotnicza rozgromi biurokrację i otworzy drogę do socjalizmu.”

Lew Trocki

Źródło: Sytuacja ZSRR a zadania epoki przejściowej, w: Program Przejściowy (Agonia kapitalizmu a zadania Czwartej Międzynarodówki), „Biuletyn Opozycji”, maj-czerwiec 1938, wyd. Nurt Lewicy Rewolucyjnej, marxists.org http://www.marxists.org/polski/trocki/1938/prog_przejsciowy.htm#Sytuacja%20ZSRR%20a%20zadania%20epoki%20przej%C5%9Bciowej