Józef Maria Bocheński: Na czasie cytaty (strona 3)

Aktualne cytaty Józef Maria Bocheński · Przeczytaj najnowsze cytaty
Józef Maria Bocheński: 61   Cytatów 0   Polubień

„Rycerze Trylogii znają cztery rzeczy ostateczne, które pojmują jako fakty religijne. Zadają śmierć z zadziwiającą dla nas naturalnością i idą na śmierć odważnie, modląc się żarliwie. Wierzą w sąd boski. Są przekonani, że najpewniej można dostać się do nieba ginąc w walce z wrogami chrześcijaństwa. Niebo pojmują jako miejsce wiecznego szczęścia i pokoju, co nie przeszkadza archaniołowi Michałowi prowadzić z niego wyprawy wojenne na szatana. Do piekła trafiają grzesznicy, a obok nich „poganie.””

Józef Maria Bocheński

Także czyściec jest znany.
Religia w Trylogii
Źródło: s. 103

O śmierci , O pokoju , O piekle , O walce

„(…) Sienkiewicz jest geniuszem, który wywarł ogromny wpływ na Polaków mojego i bodaj nie tylko mojego pokolenia. W czasie potrzeby bolszewickiej, w 1920 roku, miałem ze sobą na froncie Pana Wołodyjowskiego. Czytaliśmy go przy blasku ognisk obozowych na Ukrainie. Jestem do dziś pod wrażeniem fascynacji z jaką moi koledzy ułani, chłopcy wiejscy, słuchali sienkiewiczowej sagi. Sienkiewicz stworzył nie tylko polską kawalerię, wywarł on znaczny wpływ na całość polskiej kultury i, między innymi, na polską religijność.”

Józef Maria Bocheński

Religia w Trylogii
Źródło: s. 6, 7

O wrażeniach , O czasie , O czytaniu

„Humanizm wydaje się podejrzany, bo to tak przyjemnie uważać się za coś znakomitego! Myślę, że gdyby krokodyle mogły filozofować, na pewno stworzyłyby krokodylizm.”

Józef Maria Bocheński

Między logiką a wiarą
Źródło: s. 214, 215

O myślach , O myśleniu

„Marksizm-leninizm jest zasadniczo teorią niespójną i sprzeczną z faktami. Nie jest też żadną nauką, jest wojującą wiarą, mającą do dyspozycji partię komunistyczną i jej organizację, potężne środki do praktycznej realizacji bezpośrednich celów.”

Józef Maria Bocheński

Marksizm-leninizm. Nauka czy wiara?
Źródło: s. 144

O wierze , O nauce

„Marksizm-leninizm wywiera na miliony ludzi fascynujący wpływ. Oczywiście, gdy ci sami ludzie muszą potem żyć w reżimie zbudowanym według ideologii marksistowskiej, większość z nich jest zawiedziona i odwraca się od niego.”

Józef Maria Bocheński

Marksizm-leninizm. Nauka czy wiara?
Źródło: s. 135

O ludziach

„Platon jest prototypem bolszewika.”

Józef Maria Bocheński

Między logiką a wiarą
Źródło: s. 255

„Pisma Platona łączą w sobie, jak powiedzieliśmy, wielki artyzm z treścią filozoficzną. W tym stopniu jest to zjawisko zupełnie wyjątkowe w dziejach literatury. Opis śmierci Sokratesa w Fedonie jest prawdopodobnie obok opisu śmierci Chrystusa w Ewangelii św. Jana najbardziej dramatycznym rozdziałem w historii, jaki kiedykolwiek napisano, a Uczta stanowi dzieło godne postawienia obok Hamleta i Fausta, przy czym przewyższa oba te utwory epokową pod względem znaczenia treścią. Może nie będzie przesadą twierdzenie, ze nie jest błędem dopatrywać się w Uczcie największego dzieła literatury europejskiej.”

Józef Maria Bocheński

Zarys historii filozofii
Źródło: s. 50

O śmierci , O błędach , O historii , O literaturze

„Oczywiście nie wyjaśnimy wiele mówiąc, że Rosja należy do Wschodu lub w ogóle do Azji. Jest zadziwiające jak wielu powtarza tak bezsensowne zdanie. Rosja nie jest przecież krajem azjatyckim. Gdyby nawet takim była, przydałoby się wówczas wiedzieć, że w Azji istnieją różne kultury, np. arabska, hinduska, chińska i inne, między którymi istnieją różnice być może większe niż między nimi a kulturą zachodnioeuropejską. Nic się nie zyskuje charakteryzując tło kulturowe Lenina jako „wschodnie” lub wręcz „azjatyckie.””

Józef Maria Bocheński

Marksizm-leninizm. Nauka czy wiara?
Źródło: s. 37

„(…) bohaterowie Trylogii odmawiają prywatnie mniej więcej te same modlitwy co współcześni Polacy.”

Józef Maria Bocheński

Religia w Trylogii
Źródło: s. 55

„Jeden z najwybitniejszych myślicieli zakonu, Kajetan de Vio, powiedział kiedyś, że dominikanin, który nie studiuje cztery godziny dziennie, popełnia grzech śmiertelny. Otóż wydaje mi się, że tego grzechu nie jestem winny. Filozofowaniu poświęcałem zwykle więcej niż owe Kajetanowe minimum. Najważniejszą bodaj rzeczą, której się nauczyłem w zakonie, jest wytężona praca naukowa. Ja oddawałem się jej z rozmachem i, muszę powiedzieć, z niemałą przyjemnością.”

Józef Maria Bocheński

Wspomnienia
Źródło: s. 307

O przyjemności

„Znaczenie historyczne filozofii jest bardzo wielkie. Co prawda inne czynniki (gospodarcze, estetyczne, polityczne. itd.) wywierają w dziejach znaczny wpływ na myśl filozoficzną, ale i na odwrót – także myśl filozoficzna jest jednym z ważniejszych czynników kształtujących dzieje ludzkości. Tak np. starożytny stoicyzm wywarł wielki wpływ na mentalność mas i przyczynił się znakomicie do złagodzenia obyczajów. Spinoza (XVII wiek) jest twórcą poglądu na świat wyznawanego do dziś przez wszystkich niemal myślących Europejczyków, którzy nie przyznają się do chrześcijaństwa; Hegel zaciążył decydująco na myśli socjalistycznej, która jego właśnie poglądy w pewnej interpretacji (feuerbachowskiej) głosi. Tzw. ideały demokratyczne nie są niczym innym niż spopularyzowaną formą poglądów Johna Locke'a i Jana Jakuba Rousseau.”

Józef Maria Bocheński

Zarys historii filozofii
Źródło: s. 26, 27

O prawdzie , O świecie , O myślach , O wieku

„Nie jest przyzwoite prosić kogoś o łaski, kiedy ma się na sumieniu winy przeciw niemu popełnione.”

Józef Maria Bocheński

Kazania i przemówienia, Tom 1
Źródło: Kazanie na 200. rocznicę Konstytucji 3 Maja, Wydawnictwo Salwator, Kraków 2000, s. 35.

„Między filozofią a religią dochodzi niekiedy do ostrego starcia, niekiedy do zgodnej symbiozy; starcie występuje najczęściej wtedy, kiedy filozofowie wychodzą z założeń poglądu na świat różnego od założeń danej religii, i na odwrót – zgodna symbioza występuje tam, gdzie założenia (postawa wobec rzeczywistości) są podobne.”

Józef Maria Bocheński

Zarys historii filozofii
Źródło: s. 26

O świecie , O religii , O rzeczywostości

„Moralny aspekt komunizmu jest zarazem źródłem jego siły pociągającej. Bo moralność bardziej przemawia do ludzi niż zawiłe zasady materializmu dialektycznego i historycznego.”

Józef Maria Bocheński

Marksizm-leninizm. Nauka czy wiara?
Źródło: s. 24

O ludziach , O sile , O morzu

„Judaizm jest religią nacjonalistyczną. A chrześcijaństwo wykracza poza nacjonalizmy. Poza tym jest w nim cały szereg rzeczy, których w judaizmie nie ma. Wyznawcy judaizmu to nasi przodkowie, my od nich pochodzimy, jesteśmy sektą żydowską. Ale judaizm to dla nas etap poprzedni. Mam wielką do niego sympatię, ale mówić, że jest komplementarny, to przesada. To stawianie obu na tej samej płaszczyźnie, czego ja nie jestem skłonny robić. Między Starym Testamentem a Ewangelią jest jeszcze kultura grecka. Chrześcijaństwo jest pod wpływem kultury greckiej, judaizm nie. Nie zapominajmy też, że idea jednego Boga pochodzi od Egipcjan.”

Józef Maria Bocheński

Między logiką a wiarą
Źródło: s. 181, 182

O Bogu , O religii , O zapominaniu

„Opowiada się często o gwałceniu kobiet przez żołnierzy. Nie wątpię, że są jakieś dzikusy, które tak postępują. Ale normalny europejski żołnierz kobiet nie gwałci, nie dlatego by był szczególnie uczciwy, albo wstrzemięźliwy pod tym względem, ale dlatego, że żadnej kobiety na wojnie gwałcić nie potrzeba; wszystkie, albo prawie wszystkie, od wielkich pań do prostych dziewcząt wiejskich są do dyspozycji żołnierzy. Mówię z własnego przyjemnego doświadczenia. Dodam, że wiem nawet dlaczego tak jest, kobiety są łatwe na wojnie, bo zdają się wyczuwać, że ludzie giną i instynktownie jakby chciały naprawić straty.”

Józef Maria Bocheński

Wspomnienia
Źródło: s. 48

O kobietach , O wojnie , O ludziach , O stracie

„Nacjonalizm katolicki nie jest zaprzeczeniem katolickiego uniwersalizmu, ale on właśnie umożliwia ten uniwersalizm. Tradycja katolicka nie pojmuje mianowicie wcale kultury ogólnoludzkiej jako czegoś jednolitego we wszystkich szczegółach, ale jako harmonię różnych odcieni kultury reprezentowanych przez poszczególne grupy, na wspólnym podłożu ogólnoludzkim i ogólnochrześcijańskim.”

Józef Maria Bocheński

Szkice o nacjonalizmie i katolicyzmie polskim
Źródło: s. 29.

„Nacjonalizm polski jest, w olbrzymiej większości, katolicki, przynajmniej programowo.”

Józef Maria Bocheński

Szkice o nacjonalizmie i katolicyzmie polskim
Źródło: s. 17.

„Ideologie głoszone przez nacjonalistów polskich wszelkich autoramentów zdradzają niesłychane wprost ubóstwo myśli, co więcej, najczęściej brak im nawet orientacji w sprzecznościach między elementami głoszonych doktryn.”

Józef Maria Bocheński

Szkice o nacjonalizmie i katolicyzmie polskim
Źródło: s. 17.

O myślach , O myśleniu

„To jest także powód, dlaczego zająłem się religią w Trylogii.”

Józef Maria Bocheński

Chodziło o zrozumienie współczesnej religijność polskiej. Należę mianowicie do tych bodaj niewielu, którzy nie są skłonni uważać pobożności naszego ludu za zbiór paru tabu i zabobonów, jak się wyraził niedawno pewien pisarz, niech Pan Bóg mu daruje, bo nie wiedział co pisał. Myślę, przeciwnie, że ta pobożność jest autentyczną, nieraz głęboką religią, pewnym oryginalnym odcieniem chrześcijaństwa, i że odrzucanie jej jako zabobonu tylko dlatego, że nie jest identyczna z religijnością Francuzów, jest niedopuszczalnym zubożaniem nie tylko naszej własnej kultury, lecz i chrześcijaństwa jako całości.
Religia w Trylogii
Źródło: s. 7

O religii