Józef Maria Bocheński: Na czasie cytaty (strona 2)

„Poza logiką jest tylko bełkot.”

„Bądź ostrożny w stosunkach z innymi ludźmi.”

„Wielu inteligentów, cierpiących na kompleksy niższości wobec tak zwanego „Zachodu” sądzi, że religię polskiego ludu należy oczyścić z przerostów kultu maryjnego.”

„To właśnie wiara jest jednym z największych skarbów, jakie człowiek posiada. Są wprawdzie tacy, którzy mówią, że się bez wiary obchodzą: ale pomyślcie tylko, jak dalece ich życie pozbawione jest sensu i jak okropnie smutne musi się stać z chwilą, gdy przyjdzie nieszczęście, cierpienie, choroba, poniewierka. Nie tylko to: tym ludziom, brakuje do czynu, do życia i do poświęcenia największej siły ludzkiej – wiary. Nie mamy czego im zazdrościć, przeciwnie, trzeba być ślepym, aby wiarę, którą dał nam Bóg, lekceważyć i nie bać się o jej utratę.”

„Byłem zawsze i jestem dalej, mimo wszystko, filosemitą. Lubię Żydów i uważam polskich Żydów za grupę, której niepodobna wyłączyć z naszej historii. Ale Polakowi jest niezmiernie trudno być filosemitą z powodu różnych wypadków historycznych – mordów dokonanych po jednej i po drugiej stronie. A dziś zwłaszcza z powodu naprawdę szaleńczej postawy wielu Żydów, którzy działają tak, jakby chcieli celowo wywołać antysemityzm.”

„Największe trudności przeciw wierze pochodzą nie z rozumu, ale z namiętności. Wiadoma rzecz, że rozpustnik, choćby miał wiarę silną, utraci ją na pewno, jeśli będzie trwał w rozpuście. Zdarza się np., że gdy księża tracą wiarę, to w olbrzymiej większości nie dlatego, że mieli wątpliwości, ale z powodu grzesznego życia.”

„Pojmuj przeciwności jako wydarzenia naturalne.”

„Partia jest jedynym nosicielem i strażnikiem ideologii. W pierwszym rzędzie jest nosicielem, uznając za swoje zadanie, by nie tylko kazać żyć wszystkim ludziom na ziemi według przykazań marksizmu-leninizmu, lecz także i przede wszystkim, by nawrócić do tej ideologii, uczynić z nich wiernych marksistów-leninistów.”

„Mój pogląd na rolę przedsiębiorcy (w przeciwieństwie do kapitalisty) jest co prawda oparty na rozważaniach teoretycznych, ale postać mojego ojca odegrała na pewno rolę w jego powstaniu. Zastąpienie takiego człowieka przez urzędnika wydawało mi się zawsze absurdem. Dzieje najnowsze wykazały, że miałem rację. Motorem życia gospodarczego nie jest ani robotnik, ani kapitalista, a tym mniej urzędnik, ale przedsiębiorca.”

„Dzisiaj marksizm-leninizm jest właśnie taki, jak powiedziałem: oparty o teksty klasyków: Engelsa, Lenina, nie zbudowany naukowo i ściśle dogmatyczny. Nie jest żadną nauką, ale całkiem po prostu pewnym rodzajem wiary.”

„U nas, w Polsce, olbrzymia większość księży była i jest z ludu. Nasze duchowieństwo jest, Bogu dziękować, krwią z krwi i kością z kości polskiego chłopa i polskiego robotnika. Nasz kościół jest kościołem ludowym. Dlatego tak trudno bolszewikom go zniszczyć.”

„Nie ma pokoju, szczęścia i dobra na tej ziemi bez walki, bez obrony zbrojnej, bez gotowości umierania, ale i strzelania w obronie słusznej sprawy. Taką naukę dało mi moje burzliwe i długie życie. Mam pogardę dla ludzi głoszących uchylanie się od służby wojskowej – oni przygotowują nieszczęście dla swojego kraju.”

„Bądź, o ile to możliwe, niezależny w czynie fizycznym.”

„Następnie wydaje mi się, że pod względem wierności historycznej nie można porównać Trylogii z Quo Vadis. Innymi słowami, wydaje mi się, że bardzo wiele z tego, co Sienkiewicz przypisuje Kmicicowi, Skrzetuskiemu czy nawet Zagłobie, odpowiada rzeczywiście religijności przeciętnego szlachcica, oficera polskiego XVII wieku. Być może, że np. Kordecki został wyidealizowany, ale moim zdaniem masy polskie musiały go widzieć mniej więcej, jak jest przedstawiony w Potopie.”

„Najtrwalsze są te wyniki filozofii, w których nauka przyrodnicza nie jest podstawą, ale przedmiotem badania.”

„Marksizm-leninizm nie interesuje się pojedynczym człowiekiem i nurtującymi go pytaniami. Jedyną moralną wartością jest postęp w kierunku komunizmu.”

„Zarazem ta wiara jest pewna i bezkompromisowa. Sam Sienkiewicz charakteryzuje ją mówiąc, że człowiek owych czasów był człowiekiem „wiary niewzruszonej bez śladu i cienia zwątpienia” (21). W rzeczy samej nie znajdujemy w Trylogii śladu zwątpienia w prawdy wiary.”

„Nie ma najmniejszej niechęci naszych rycerzy względem Żydów współczesnych, nie mówiąc już o nienawiści z jaką ci rycerze odnoszą się do protestantów. Nie ma np. ani śladu podejrzenia o nielojalność względem Rzplitej, którą tak szczodrze darzy się kalwinów. (…) Krótko mówiąc nie ma w Trylogii ani śladu antysemityzmu.”

„Całkiem inna jest postawa względem muzułmanów, to jest Turków i Tatarów. Podczas gdy nawet u protestantów uznaje się pewien rodzaj, aczkolwiek „sprośnej” religii, mahometanie są po prostu poganami. Dla Zagłoby muzułmanie są „synami Beliala”. Samo sprzymierzanie sie z nimi jest grzechem jak poucza Skrzetuskiego ksiądz Muszalski: „Oczyścił go też z zawziętości i nienawiści jaką przeciw Kozakom w nim spostrzegł, >>Których gromić będziesz – mówił – jako… sprzymierzeńców pogaństwa, ale jako swoim krzywdzicielom przebaczysz.<<””