Adolf Dygasiński: Cytaty o psach

„Jeżeli wilkiem będzie tu nowa jakaś idea, czy los jej nie będzie zupełnie podobny? Czy psy i wilk nie są plemionami pobratymczemi, a ludzie, czy nie przedstawiają się jako interesa stronnictw, koteryj, osób, jako przesądy i fanatyzmy i t. p? Czy wilkami wreszcie nie są rozmaite dzikie ludy, które niby to ciągnie się gwoli ich szczęścia na łono cywilizacyi, a tymczasem giną one nieuchronnie zarówno wskutek przesądów cywilizowanych swoich bliźnich, jak i własnych gatunkowych przymiotów, nabytych w ciągu wieków? Co się tyczy idei wilkołaka, nie jestże to prastary mit, stanowiący tradycyę przekleństwa, rzuconego na cały gatunek istot, których losem ostatecznym musi być zagłada? Wszakże jedne i te same istoty pielęgnują zgodę i braterstwo, nie zaniedbując jednocześnie nienawiści, obłudy i złości. Któż zdoła zresztą zaprzeczyć, iż wszystko, co przechodzi przez alembik ludzkiego umysłu lub uczucia, jest nieprawdą? Człowiek bowiem ma tylko mały i jedynie swój własny świat, nieprzeznaczony bynajmniej na siedlisko prawdy. Ta ostatnia znajduje się po za nami w realnych stosunkach bytu. W zwierciadle zaś naszej duszy odbija się świat egoistyczny, ludzki. Nie jest to świat istotny. Dopiero prawdą jest pojęcie takiego stosunku człowieka do świata. Nie w poczuciu dumy czerpie istota ludzka najwyższe duchowe siły, ale w cichem i skromnem poczuciu swej małości.”

Adolf Dygasiński

Źródło: Wilk, psy i ludzie, rozdział III, w: Wilk, psy i ludzie. W puszczy, wyd. Druk. Granowskiego i Sikorskiego, Warszawa 1898, s. 46, 47.

O losie , O ludziach , O świecie , O psie

„Najmniejszą rzecz zrobić dobrze – jest trudno. Aby iść naprzód, trzeba być oględnym, jeżeli krok niema być zmarnowany.”

Adolf Dygasiński

Źródło: Wilk, psy i ludzie, rozdział III, w: Wilk, psy i ludzie. W puszczy, wyd. Druk. Granowskiego i Sikorskiego, Warszawa 1898, s. 47.

O ludziach , O psie , O wilkach

„Wychowaniec chwili, która wysunęła na pierwszy plan „wiedzę niezawisłą”, kształcił się Dygasiński przeważnie na wzorach „pozytywnych” i przejął się nawskroś ich metodą i zasadami. Jest on z pomiędzy naszych beletrystów ostatniej epoki najwięcej pozytywistą, wciela najsystematyczniej i najwytrwalej teorye swoich mistrzów ulubionych.”

Adolf Dygasiński

Źródło: Teodor Jeske-Choiński, Obrazki zwierzęce Dygasińskiego w: A. Dygasiński, Wilk, psy i ludzie. W puszczy, wyd. Druk. Granowskiego i Sikorskiego, Warszawa 1898, s. 6.

O ludziach , O psie , O wilkach

„Miliony jestestw pada w krwawych zapasach o kawałek chleba, o uczucia swoje, o prawa: jedne giną, aby żyły drugie. Każdy się bowiem broni, każdy walczy, ale nie każdy zwycięża. Życie ziemskie, oraz ziemia sama, aby się zapłodnić, potrzebują trupów, aby życie rozwijać dalej. Więc gdy jedni święcą pogrzeby i żałobę, drudzy ich kosztem wyprawiają wesela i uczty. W walce o istnienie znajdujemy tak dobrze trupy mrówek, świerszczów, motyli, jak zwłoki ludzi i różnych ssaków. Bo nic się nie organizuje bez dezorganizacyi. Wszędzie jest wojna, wszędzie bohaterowie, tryumfatorzy i bohaterzy-męczennicy.”

Adolf Dygasiński

Źródło: Wilk, psy i ludzie, rozdział I, w: Wilk, psy i ludzie. W puszczy, wyd. Druk. Granowskiego i Sikorskiego, Warszawa 1898, s. 16.

O życiu , O wojnie , O ludziach , O psie

„Podmiotowy, ilekroć maluje ludzi wytworniejszych, staje się przedmiotowym i spokojnym obserwatorem, kiedy wstępuje do boru, na bagna, na pola… Jako malarz zwierząt, zajmuje Adolf Dygasiński w naszej beletrystyce współczesnej miejsce naczelne. Nikt mu dotąd w tym kierunku nie dorównał.”

Adolf Dygasiński

Źródło: Teodor Jeske-Choiński, Obrazki zwierzęce Dygasińskiego w: A. Dygasiński, Wilk, psy i ludzie. W puszczy, wyd. Druk. Granowskiego i Sikorskiego, Warszawa 1898, s. 9, 10.

O ludziach , O psie , O wilkach , O zwierzętach