„Lublinie, moje święte żydowskie miasto, miasto wielkiej żydowskiej nędzy i radosnych żydowskich świąt. Twoja żydowska dzielnica pachniała świeżym razowym i sitkowym chlebem, kiszonymi ogórkami, balsaminką, śledziem i żydowską wiarą.”

—  Jakub Glatsztejn

Źródło: Lublinie, moje święte miasto, przeł. Monika Adamczyk-Garbowska

Pochodzi z Wikiquote. Ostatnia aktualizacja 21 maja 2020. Historia
Tematy
wiara , miasto , chleb , miasto , dzielnica , wielki , nędza , pech , święta
Jakub Glatsztejn Fotografia
Jakub Glatsztejn 1
1896–1971

Podobne cytaty

Mordechaj Canin Fotografia

„Chociaż to duże miasto, Żydzi Białegostoku posługiwali się wyłącznie językiem jidysz. Obca im była snobistyczna asymilacja i każda inna. Dla tutejszych Żydów nie istniała kwestia języka. To jidysz był językiem żydowskich tkaczy i żydowskiej inteligencji. Językiem ulicy i salonu, kawiarni i szkoły. Białostocki Żyd nie mógł się nadziwić, słysząc, że w innych dużych miastach w Polsce w pewnych żydowskich kręgach rozmawia się po polsku, a żydowski jest rzeczą wstydliwą. W Białymstoku nawet słońce świeciło po żydowsku…”

Mordechaj Canin (1906–2009) żydowski pisarz i publicysta

Przez ruiny i zgliszcza
Źródło: rozdz. Białystok, s. 250.

Stanisław Trzeciak Fotografia

„Hitler żywcem bierze swe prawa z encyklik papieskich (…) ma wzory wśród Wielkich papieży, którzy zwalczali złość żydowską, ma on wzory wśród świętych, ma opatrznościowe posłannictwo, by poskromić złość żydowską i uratować ludzkość od żydo-komuny.”

Stanisław Trzeciak (1873–1944) polski duchowny katolicki, propagator antysemityzmu

Źródło: „Mały Dziennik”, 1939; cyt. za: Alina Landau-Czajka, W jednym stali domu: koncepcje rozwiązania kwestii żydowskiej w publicystyce polskiej lat 1933–1939, wyd. Neriton, Warszawa 1998, s. 89.

„Materiały te (polskie relacje z Kresów Wschodnich) wskazują przede wszystkim na wybiórcze postrzeganie rzeczywistości, koncentrujące się wyłącznie na tych zachowaniach Żydów, które dowodziły ich proradzieckiego i antypolskiego nastawienia. (…) Kiedy jednak zanalizować ten materiał szczegółowo, okaże się, iż współpracę z Sowietami podejmowali dalece nie wszyscy Żydzi, lecz ściśle określone kategorie ludności żydowskiej – młodzież, znajdująca się w kręgu wpływów komunistycznych, część żydowskiej biedoty, owa pozbawiona jakichkolwiek perspektyw żydowska nędza, coraz brutalniej z Polski wypychana.”

Krystyna Kersten (1931–2008) polski historyk

Polacy-Żydzi-Komunizm. Anatomia półprawd 1939–1968
Źródło: s. 28.

„W zakresie gorliwego wykazywania się swoim filosemityzmem, ukochaniem wszystkiego co żydowskie, trwa u nas zresztą jakieś dziwne współzawodnictwo między panem premierem i panem prezydentem. W grudniu pan prezydent ostentacyjnie wprowadził w Polsce świętowanie żydowskiego święta Chanuki. Palił świeczki w oknach swego pałacu, chodził w jarmułce, bawił się z rabinem w jakieś gry chanukowe. Ja nie mam nic przeciwko żydowskiemu świętu Chanuka, niech je sobie obchodzą. Ale pytam: co nas, Polaków, obchodzi Chanuka?”

Bogusław Wolniewicz (1927–2017) filozof polski

Źródło: wprost.pl, 27 lutego 2009 http://www.wprost.pl/ar/154640/Rada-Etyki-Mediow-apeluje-do-Radia-Maryja/

Maurycy Orzech Fotografia

„Jedna z legend, którymi antysemici w Polsce operują, głosi, że Żydzi w Polsce – to sami bankierzy, fabrykanci, kamienicznicy. Fakt, że w Polsce istnieje żydowski świat pracy, że olbrzymie rzesze Żydów żyją z pracy swych rąk – polscy antysemici skwapliwie przemilczają. Bo mówić o żydowskim świecie pracy, to znaczy mówić o nędzy żydowskich mas pracujących, o ich ciężkim wysiłku, o skąpych zarobkach, o długim dniu roboczym, o strasznych warunkach mieszkaniowych. A to by wszak w jaskrawy sposób przeczyło legendzie o bogaczach, kapitalistach i wyzyskiwaczach w Polsce.”

Maurycy Orzech (1891–1943)

Źródło: Walka z żydowskim światem pracy, „Myśl Socjalistyczna” nr 12–13, 1936 http://www.lewicowo.pl/varia/viewpub/tid/2/pid/159

Ludwik Hirszfeld Fotografia

„Prałat Godlewski. Gdy wspominam to nazwisko, ogarnia mnie wzruszenie. Namiętność i miłość w jednej duszy. Ongiś bojowy antysemita, kapłan wojujący w piśmie i słowie. Ale gdy los zetknął go z tym dnem nędzy, odrzucił precz swoje nastawienie i cały żar swego kapłańskiego serca poświęcił Żydom. (…) Nie tylko myśmy go cenili. (…) prezes Gminy Czerniaków (…) opowiadał, jak się prałat rozpłakał w jego gabinecie, gdy mówił o żydowskiej niedoli i jak się starał pomóc i tej niedoli ulżyć. I mówił prezes Rady Żydowskiej, że ten ksiądz, były antysemita, więcej serca Żydom okazywał niż kler żydowski, któremu obca była idea pocieszyciela ogółu.”

Ludwik Hirszfeld (1884–1954) polski lekarz

o księdzu Marcelim Godlewskim, ratującym Żydów w czasie II wojny światowej i niemieckiej okupacji w Polsce.
Źródło: Księża ratujący Żydów http://www.radiomaryja.pl/bez-kategorii/ksieza-ratujacy-zydow/, radiomaryja.pl

Francisco Franco Fotografia

„Nie łudźmy się. Ducha żydowskiego, który stał za sojuszem wielkiego kapitału z marksizmem i który był główną siłą, stojącą za tyloma antyhiszpańskimi układami, nie da się wyplenić w jednej chwili.”

Francisco Franco (1892–1975) dyktator Hiszpanii

z przemówienia z okazji zwycięstwa (19 maja 1939).

Roman Dmowski Fotografia

„Małomiasteczkowy Żyd w Polsce popada w coraz większą nędzę…
Na to biadanie nie zwracano u nas uwagi. Mało kto prasę żydowską czyta, a jeżeli dochodziło ono czasami do uszu polskich, nie robiono sobie z niego wiele, uszy te bowiem nawykły do skarg żydowskich, przeważnie niesłusznych.
Tym razem wszakże skargi te mają aż nadto poważną podstawę. Szybkie ubożenie zawsze zresztą ubogiego małomiasteczkowego Żyda w Polsce jest niezbitym faktem.”

Roman Dmowski (1864–1939) polski polityk

Źródło: Kwestia żydowska http://www.polonica.net/Kwestia_zydowska_Roman_Dmowski.htm, 1930

Waldemar Chrostowski Fotografia

„Polska – dla Żydów – to kraj szczególny. Z jednej strony wspólnota naszych losów trwała na tej ziemi prawie 1000 lat. W Polsce znajdowały się wspaniałe, promieniujące na cały świat żydowskie akademie i synagogi. Żydzi tworzyli tutaj wielkie dzieła swojej architektury i sztuki, ukształtowali własny żydowski język (jidisz) i bogatą literaturę. Polska jest ojczyzną żydowskiej mistyki i chasydyzmu. Do dziś Żydzi dobrze pamiętają smak chleba i szum polskich sosen, ale towarzyszy temu poczucie, że nigdy tu nie wrócą. Oni tę ziemię kochali, czuli się tu u siebie. Wielokrotnie spotykałem się ze stwierdzeniem, że o ile Izrael jest dla nich Ojcem, o tyle Polska – Matką. Nic więc dziwnego, że traktują nasz kraj inaczej niż jakikolwiek inny kraj na świecie.”

Waldemar Chrostowski (1951)

Rozmowy o dialogu
Źródło: s. 51.

Irena Sendlerowa Fotografia

„Motywy, które skłoniły mnie do tej działalności? Decydujący wpływ miała zapewne atmosfera mojego domu rodzinnego. Mój ojciec uważał się za jednego z pierwszych polskich socjalistów. Był lekarzem. Mieszkaliśmy w Otwocku. Jego pacjentami była przeważnie żydowska biedota. Wyrosłam wśród tych ludzi. Nie były mi obce ani zwyczaje, ani nędza żydowskich domów. Kiedy Niemcy zajęli Warszawę w 1939 r., miałam szeroki krąg przyjaciół i znajomych Żydów, którzy znaleźli się w okropnej sytuacji, bez środków do życia.”

Irena Sendlerowa (1910–2008) polska działaczka społeczna, uczestniczka akcji pomocy Żydom w czasie II wojny światowej

Źródło: Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939–1945, oprac. W. Bartoszewski i Z. Lewinówna, wyd. „Znak”, Kraków 1969 http://lewicowo.pl/o-pomocy-zydom/.

Pokrewne tematy