„(…) jakość tej śląskiej polszczyzny, którą - jak wiadomo - różni niemieccy działacze uparcie nazywają wasserpolnisch, by przez to wmówić, tak w Ślązaków samych jak w obcych, że to nie prawdziwy język polski, ale albo zupełnie odrębny dialekt albo przynajmniej mowa tak przesiąkła wpływami niemieckiemi, że w praktyce niemczyźnie bliższa.”

— Kazimierz Nitsch

Źródło: Granice państwa a granice języka polskiego, „Język Polski” nr 4, wrzesień-październik 1922, s. 2, 4 (w roczniku 98, 100)

Pochodzi z Wikiquote. Ostatnia aktualizacja 21 maja 2020. Historia

Tematy

jakość , język , wpływ , oryginalny , bliski , obcy , mowa , polszczyzna , niewiadoma , norma

Kazimierz Nitsch 3

językoznawca polski 1874–1958

Podobne cytaty

„Ślązacy są Polakami, ich mową jest język polski. A dziś zaprzeczają temu niedokształceni, choć trafniejsze byłoby określenie bałamutni członkowie RAŚ. Zamiast tego bredzą o narodzie śląskim i języku śląskim.”

Franciszek Marek (1930)

o Ślązakach.
Źródło: Leszek Frelich, Prof. Marek bajdurzy o Śląsku, wyborcza.pl, 8 kwietnia 2012 http://wyborcza.pl/1,75478,11501492,Prof__Marek_bajdurzy_o_Slasku.html

„Tak jak środowisko polskich językoznawców, twierdzę, że raczej jest to grupa dialektów. Uznawanie ich za coś osobnego od polszczyzny jest w świetle dotychczasowych ustaleń nieuzasadnione, bo rozwój dialektu śląskiego jest równoległy do rozwoju innych polskich dialektów.”

Jerzy Bralczyk (1947) polski językoznawca

Źródło: Prof. Bralczyk: Śląski jest piękny, ale to dialekt, gazeta.pl, 8 kwietnia 2011 http://wyborcza.pl/1,75478,9401235,Prof__Bralczyk__Slaski_jest_piekny__ale_to_dialekt.html#ixzz1Jwr7afAH

„Na całym Górnym Śląsku, w szczególnej mierze jednak na zachodnim Górnym Śląsku, a mianowicie w latach między obu wojnami światowymi, u młodszej generacji, tym częściej przy tym na wsi, dokonało się przejście od języka dawnego do nowego, to znaczy od dialektów polskich do mówienia po niemiecku (…), o liczebności jednostek leksykalnych, które z gwar polskich zostały przejęte do mówionego języka niemieckiego przybliżone wyobrażenie daje trzytomowy słownik śląski długoletniego dyrektora niemieckiego atlasu językowego w Marburgu, Waltera Mitzki. Jest to kilkaset polskich gwarowych haseł leksykalnych, które ujęte są w tym słowniku śląskim, obejmującym w istocie nie tylko obszar górnośląski lecz cały Śląsk. To określa istotę właściwości górnośląskiej niemczyzny, która nie jest oparta na żadnym niemieckim dialekcie, raczej ukazuje się jako niemiecki język pisemny z polsko-gwarowym tworzywem (…), W swoich charakterystycznych rysach górnośląski krajobraz językowy okresu międzywojennego przedstawia się zatem jako typowy mieszany obszar językowy, na którym język niemiecki i język polski w różnych przejawach owego okresu egzystowały obok siebie i ze sobą.”

Reinhold Olesch (1910–1990)

„Nie zgadzam się z poglądem dr hab. Jolanty Tambor, że „Język i dialekt nie są obecnie kategoriami językoznawczymi, lecz językowo-politycznymi.(…) Jeśli gremium ustawodawcze danego państwa zapisze pewien etnolekt jako język, to ów takowym się staje”. A przecież autorka kilka lat wcześniej pisała: „… nie znalazłam w żadnych źródłach ani jednego argumentu, który przekonałby mnie, (…) że polski Śląsk z językiem, który ewidentnie jest terytorialną odmianą polszczyzny zamieszkiwany jest przez ludność nowej śląskiej narodowości”.”

Jolanta Tambor (1958)

„Żyłem w Polsce, w kraju moich urodzin, tak jak moi dziadkowie i rodzice ich rodziców. Od stulecia moi przodkowie zamieszkiwali ten kraj, jednak język polski był mi zupełnie obcy, jak hiszpański czy włoski. W polszczyźnie wszystko było nowe: deklinacja, koniugacja i zasady prawidłowej wymowy trudnych polskich wyrazów, których za żadne skarby nie mogłem się nauczyć, zresztą nie umiem ich do dzisiaj. Nie przesadzę, stwierdzając, że polski był dla mnie językiem tak obcym, jak chiński.”

Isaac Bashevis Singer (1902–1991) pisarz amerykański, noblista

Uczę się polskiego

„Nauczyłem się mówić po polsku, chciałem zniwelować do maksimum akcent, ale nie po to, by się pozbyć śląskości, tylko dlatego, że język jest podstawowym narzędziem pracy aktora. Mogę zagrać Ślązaka, w śląskim filmie, teatrze, ale też mogę mówić piękną poezję w języku polskim.”

Piotr Polk (1962) polski aktor

Źródło: Ja nie zrezygnowałem ze Śląska i nigdy nie zrezygnuję, „Dziennik Zachodni” nr 40, 18 lutego 11 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/111333.html

„Przez siedem i pół roku spędzonych na Śląsku nigdy nie słyszałem tam języka niemieckiego. Tylko śląską gwarę, czyli jeden z polskich dialektów. W tym języku mówili do dzieci rodzice.”

Andrzej Pisowicz (1940)

Źródło: Elżbieta Dziwisz, Psychologiczna sylwetka językoznawcy, „Alma Mater” nr 144–149, czerwiec-wrzesień 2012, s. 49.

„Od Piłsudskiego po Kaczyńskiego Ślązacy w Polsce mają prawo do egzystencji tylko wtedy, gdy wyrzekną się swojej śląskiej tożsamości. W innym razie jesteśmy piętnowani jako „ukryta opcja” lub „agentura obcych państw.””

Marek Plura (1970) polski polityk

Źródło: Dlaczego PiS nie akceptuje Ślązaków? Ustawy o mniejszości śląskiej nie będzie, bo jest za droga, dziennikzachodni.pl, 23 grudnia 2015 http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/9216277,dlaczego-pis-nie-akceptuje-slazakow-ustawy-o-mniejszosci-slaskiej-nie-bedzie-bo-jest-za-droga,2,id,t,sa.html

„Za język regionalny uważamy kaszubski, którego związki z polszczyzną są luźniejsze. Ma odmienną od języka polskiego historię.”

Jerzy Bralczyk (1947) polski językoznawca

Źródło: Agnieszka Kublik, Prof. Bralczyk: Śląski jest piękny, ale to dialekt, gazeta.pl, 8 kwietnia 2011 http://wyborcza.pl/1,75478,9401235,Prof__Bralczyk__Slaski_jest_piekny__ale_to_dialekt.html#ixzz1Jwr7afAH

„To jest polszczyzna wzorcowa. Władysław Bartoszewski, Bronisław Geremek, Barbara Skarga, Adam Michnik. To jest polszczyzna inteligencji polskiej, tej, która zawsze walczyła o najwyższe wartości. To jest język piękny, wzorcowy, język szacunku dla drugiego człowieka. I ja zawsze o taki język będę walczył.”

Jan Miodek (1946) polski językoznawca, popularyzator wiedzy o języku polskim

odpowiedź na pytanie: jaka grupa społeczna posługuje się najpiękniejszą polszczyzną?
Źródło: Zawsze będę walczył o język piękny i pełen szacunku dla drugiego człowieka. Rozmowa z prof. Janem Miodkiem, wp.pl, 6 czerwca 2007 http://ksiazki.wp.pl/page,4,tytul,Zawsze-bede-walczyl-o-jezyk-piekny-i-pelen-szacunku-dla-drugiego-czlowieka-Rozmowa-z-prof-Janem-Miodkiem,wid,9553,wywiad.html

Tematy

Kazimierz Nitsch 3

Podobne cytaty

Pokrewne tematy