„Najboleśniejszą rzeczą dla mnie jest stosunek wsi do Żydów i powszechny triumf, że Żydów nie ma. Powszechny. I jeszcze jedno, o czym mało pisałem, a co jest świadomością moją straszną: mordowanie przez chłopów Żydów ukrywających się po lasach. Ilość tych incydentów i zbrodni, o których ja wiem… to jest straszny ciężar.”

— Andrzej Bieńkowski

Źródło: Nikt mi nie przybył, rozmowa Małgorzaty Borczak i Ewy Sławińskiej-Dahlig, „Nowe Książki” 2008, nr 3, s. 9; cyt. za: Jan Tomasz Gross, Złote żniwa. Rzecz o tym, co się działo na obrzeżach Zagłady Żydów, współpraca I. Grudzińska-Gross, wyd. Znak, Kraków 2011, s. 105.

Pochodzi z Wikiquote. Ostatnia aktualizacja 21 maja 2020. Historia

Tematy

książki , współpraca , pisanie , świadomość , stosunek , ilość , ilość , incydent , mało , las , mordować , ciężar , chłop

Andrzej Bieńkowski 2

polski malarz 1946

Podobne cytaty

„Mordowanie Żydów było zjawiskiem na tyle powszechnym, że traktowano te czyny jako swoistą, szokującą co prawda, ale normalność.”

Jan Tomasz Gross książka Złote żniwa

Złote żniwa
Źródło: s. 104.

„Często to Polacy stanowili główne zagrożenie dla ukrywających się Żydów. Wszak Niemcy nie chodzili po domach, nie zaglądali do lasów.”

Barbara Engelking-Boni (1962) uczona polska, historyk

Źródło: Ilu Żydów zamordowali Polacy? http://www.newsweek.pl/polska/spoleczenstwo/ilu-zydow-zamordowali-polacy-holokaust-przemilczany,film,425897.html, newsweek.pl, 12 kwietnia 2018.

„Problem polega na tym, że jedwabińską zbrodnię łatwo potraktować jako aberrację, fakt odizolowany, niepowtarzalny. To się zdarzyło gdzieś tam daleko, u nas byłoby to niemożliwe. A to, o czym teraz piszemy i o czym pisze Gross, pokazuje, że Jedwabne to nie był incydent. Mordowanie Żydów miało miejsce wszędzie, jak Polska długa i szeroka.”

Jan Grabowski (1962) polski historyk, zajmujący się Holocaustem i profesor

Źródło: wyborcza.pl, 9 stycznia 2011 http://wyborcza.pl/1,111789,8918167,Jak_Polska_dluga_i_szeroka.html

„[W Jedwabnem] oczywiście była zbrodnicza grupa Polaków, ale cala akcja była organizowana przez Niemców. Przecież w każdym narodzie są zbrodniarze. Ale ci zbrodniarze, którzy brali udział w mordowaniu w Jedwabnym, to była mała grupa w stosunku do tych, którzy w skali kraju Żydów ratowali. Jakie starania robił polski emigracyjny rząd w Londynie, jak wyglądała oficjalna akcja Karskiego? Jedynie w Polsce była podziemna organizacja ratowania Żydów Żegota. Jedynie w Polsce za pomoc Żydom mordowano cale rodziny, a nawet wszystkich mieszkańców domu. W Polsce moja matka i ja przechowaliśmy dwoje Żydów. Nie miałem problemu z załatwieniem im aktów chrztu przez swego prefekta szkolnego księdza Barańskiego. Na warszawskim Żoliborzu znalem w czasie wojny sześciu ukrywających się Żydów. W moim batalionie AK było ośmiu Żydów, serdecznych towarzyszy broni.”

Witold Kieżun (1922) polski ekonomista

Źródło: Ewa Koszowska, Prof. Witold Kieżun dla WP.PL: większość moich studentów uważa Polaków za nazistów http://wiadomosci.wp.pl/title,Prof-Witold-Kiezun-dla-WPPL-wiekszosc-moich-studentow-uwaza-ze-nazisci-to-Polacy,wid,16753214,wiadomosc.html?ticaid=1131b3, wiadomosci.wp.pl, 15 lipca 2014

„Dla Żydów, którzy próbowali się ratować, zagrożeniem byli w pierwszym rzędzie Polacy-katolicy, nie Niemcy. To nie Niemcy biegali po wsiach i wyciągali Żydów z kryjówek w lasach. Niemcy, oczywiście, zabijali, ale ktoś im Żydów wskazywał albo przyprowadzał.”

Barbara Engelking-Boni (1962) uczona polska, historyk

Źródło: onet.pl, 28 sierpnia 2005 http://tygodnik2003-2007.onet.pl/1547,1243150,1,dzial.html

„Świństwem byłoby śmiać się z Żydów za Hitlera kiedy ich mordowano ale jest świętym prawem każdego rozumnego i uczciwego człowieka śmiać się dziś z Żydów w Izraelu, którzy są okupantami i rasistami.”

Jerzy Urban (1933) polski dziennikarz

Źródło: Radio RDC, 4 marca 2015

„To kolejny skandal po Sąsiadach, gdzie pisał o Jedwabnem. To ubliża Polakom, to antypolonizm. Gross pisze, że po wojnie Polacy pomagali komunistom mordować Żydów.”

Andrzej Lepper (1954–2011) polski polityk

o książce Jana Tomasza Grossa.
Źródło: Lepper chce zablokować książkę Grossa, gazeta.pl, 4 stycznia 2008 http://wiadomosci.gazeta.pl/kraj/1,34309,4811841.html

„Pamiętam, że jak wyprowadzano Żydów na śmierć, Kronenberg siedział spokojnie na krześle i z ołówkiem w ręku notował ilość kolejnych dziesiątek. Wtedy już przestał wierzyć w to, że jest Żydem; ani płacze, ani jęki Żydów nie znajdowały oddźwięku w jego skamieniałym sercu. Cóż on ma wspólnego z tymi Żydami? Nic a nic.”

Calek Perechodnik (1916–1944)

o Bernardzie Kronenbergu, komendancie policji żydowskiej w getcie otwockim.
Spowiedź
Źródło: s. 118.

„Noc przeszła spokojnie, lecz panika wśród Żydów jeszcze bardziej się wzmogła. Od rana oczekiwali zjawienia się lada chwila żandarmów i gestapowców (…) Z różnych stron dochodzą wiadomości o skandalicznym zachowaniu się części ludności polskiej (…). Żydzi mnóstwo rzeczy oddali na przechowanie mieszczanom i chłopom.(…) Za przechowanie w ciągu kilku dni dzieci i dorosłych dawano ogromne pieniądze, lecz chłopi z pobliskich wsi boją się, bo za ukrywanie Żydów grozi kara śmierci, a donosicieli wszędzie jest pełno.”

Zygmunt Klukowski (1885–1959) polski regionalista i bibliofil, lekarz

zapis z 15 kwietnia 1942 r.
Dziennik z lat okupacji Zamojszczyzny 1939–1944
Źródło: str. 255.

„Chcę zwrócić uwagę na charakterystyczny rys: Polacy nie lubią, kiedy o zagładzie Żydów i prześladowaniu Polaków mówi się jednym tchem. Czują się ofiarami prześladowań politycznych, Żydów zaś – ich zdaniem – Niemcy mordowali zwyczajnie, tak jak się tępi myszy. Były przypadki – opowiem o nich później – że Polacy nie pozwalali przyjmować Żydów kacetników do stowarzyszeń byłych więźniów obozów koncentracyjnych. Uzasadniano to właśnie tym, że Polaków prześladowano z powodów politycznych, podczas gdy Żydów niszczono biologicznie, jako niższą rasę.”

Mordechaj Canin (1906–2009) żydowski pisarz i publicysta

Przez ruiny i zgliszcza
Źródło: rozdz. W drodze do Białegostoku, s. 244.

Tematy

Andrzej Bieńkowski 2

Podobne cytaty

Pokrewne tematy