„Niebezpieczeństwo traktowania pracy ludzkiej jako sui generis „towaru” czy anonimowej „siły” potrzebnej dla produkcji (mówi się wręcz o „sile roboczej”), istnieje stale, istnieje zwłaszcza wówczas, gdy całe widzenie problematyki ekonomicznej nacechowane jest przesłankami ekonomizmu materialistycznego. (…) Człowiek zostaje potraktowany jako narzędzie produkcji, podczas gdy powinien on – on jeden, bez względu na to, jaką pracę wypełnia – być traktowany jako jej sprawczy podmiot, a więc właściwy sprawca i twórca. Takie właśnie odwrócenie porządku, bez względu na to, w imię jakiego programu i pod jaką nazwą się dokonuje, zasługiwałoby na miano „kapitalizmu.””

— Jan Paweł II

Encyklika Laborem exercens

Pochodzi z Wikiquote. Ostatnia aktualizacja 21 maja 2020. Historia

Tematy

siła , praca , podczas , człowiek , program , narzędzie , jeden , stały , kapitalizm , sprawca , wręczenie , mienie , niebezpieczeństwo , podmiot , istnieć , imię , towar , mówić , wypełniać , produkcja , traktowanie , twórca , widzenie

Jan Paweł II 154

papież, święty Kościoła katolickiego 1920–2005

Podobne cytaty

„Formuły, które na pierwszy rzut oka zdradzają, że właściwe są takiej formacji społecznej, w której jeszcze proces produkcji rządzi ludźmi, a nie człowiek procesem produkcji, wydaję się jej burżuazyjnej świadomości koniecznością równie naturalną i oczywistą jak sama praca produkcyjna. Dlatego też burżuazyjna ekonomia polityczna traktuje przedburżuazyjne formy społecznego organizmu produkcyjnego mniej więcej tak samo jak Ojcowie Kościoła traktują religie przedchrześcijańskie.”

Karol Marks książka Kapitał

Kapitał (1867)
Źródło: tom I, rozdz. I, 4

„Właśnie ta zakończona forma świata towarów, forma pieniężna, zamiast ujawniać, zarzuca rzeczową zasłonę na społeczny charakter prac prywatnych. (…) Kategorie burżuazyjnej ekonomii politycznej są takimi właśnie formami. Są to formy myśli mające społeczny, a więc obiektywny walor dla stosunków produkcji tego historycznie określonego społecznego sposobu produkcji, jakim jest produkcja towarowa. Cały mistycyzm świata towarów, cała ta mgła tajemniczości i czarów otaczająca produkty pracy w produkcji towarowej pierzchnie więc od razu, gdy przejdziemy do innych form produkcji.”

Karol Marks książka Kapitał

Kapitał (1867)
Źródło: tom I, rozdz. I, 4

„Istnieje różnica miedzy poważnym traktowaniem własnej pracy a poważnym traktowaniem samego siebie. W pierwszym przypadku powaga jest niezbędna, w drugim – fatalna w skutkach.”

Margot Fonteyn (1919–1991)

„Robotnikowi najemnemu pozwala się pracować na własne utrzymanie, a więc pozwala mu się żyć o tyle tylko, o ile przez pewien czas pracuje darmo dla kapitalistów (a zatem i dla tych, którzy wraz z nimi uczestniczą w zjadaniu wartości dodatkowej); że cały system produkcji kapitalistycznej obraca się dokoła zagadnienia, jak zwiększyć ilość tej darmowej pracy przez przedłużenie dnia pracy albo przez zwiększenie jej wydajności, większe natężenie siły roboczej itd.; że przeto system pracy najemnej jest systemem niewolnictwa, przy czym niewolnictwo to staje się tym cięższe, im bardziej rozwijają się społeczne siły wytwórcze pracy bez względu na to, czy robotnik otrzymuje lepszą czy gorszą zapłatę.”

Karol Marks (1818–1883) niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny

Krytyka programu gotajskiego (1875)

„Tak w życiu, jak i w malarstwie mogę sobie poradzić bez pana Boga. Nie mogę natomiast istnieć ja – człowiek cierpiący, bez czegoś większego ode mnie, czegoś, co wypełnia całe moje życie – bez siły twórczej.”

Vincent van Gogh (1853–1890) holenderski malarz

„system gospodarczy określa cel (…) produkcji technicznej; technika jedynie rozwija metody produkcji potrzebnych dóbr. Ale rzeczywistość ekonomiczna niekoniecznie musi realizować te metody z wszystkimi ich konsekwencjami i w sposób najbardziej idealny z technicznego punktu widzenia, lecz podporządkowuje tę realizację względom ekonomicznym. Ideał techniczny, który nie uwzględnia warunków ekonomicznych, ulega modyfikacji. Logika ekonomiczna bierze górę nad logiką techniczną. W konsekwencji widzimy wokół nas w rzeczywistości liche sznury zamiast stalowych lin, marne zwierzęta pociągowe zamiast okazów eksponowanych na wystawach, najprymitywniejszą pracę ręczną zamiast doskonałych maszyn, ociężałą gospodarkę pieniężną zamiast obrotu czekowego itd. Rozbieżność między kombinacjami najlepszymi ekonomicznie a kombinacjami najdoskonalszymi technicznie nie jest nieunikniona, jednakże często istnieje i to nie tylko wskutek ignorancji i indolencji, ale także i z tej przyczyny, że metody gorsze pod względem technicznym mogą jednak być najodpowiedniejsze w danych warunkach ekonomicznych.”

Joseph Schumpeter (1883–1950) ekonomista amerykański pochodzenia austriackiego

Źródło: Teoria rozwoju gospodarczego, PWN, Warszawa 1960, s. 20–21.

„Skąd więc pochodzi zagadkowy charakter produktu pracy z chwilą gdy przybiera formę towaru? Oczywiście z tej formy właśnie. Jednakowość różnych prac ludzkich otrzymuje rzeczową postać jednakowej wartości przedmiotowej produktów pracy; mierzenie wydatkowania ludzkiej siły roboczej czasem jego trwania przybiera postać wielkości wartości produktów pracy; wreszcie stosunki wzajemne wytwórców stwierdzające owe społeczne znamiona ich prac przybierają formę społecznego stosunku między produktami pracy.”

Karol Marks książka Kapitał

Kapitał (1867)
Źródło: tom I, rozdz. I, 4

„Organizacja społeczeństwa w określonym czasie zależy od środków produkcji czyli sposobu produkcji i organizacji pracy.”

Karol Marks (1818–1883) niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny

„To nie produkcja jest siłą napędową społeczeństwa: wielkim promotorem jest luksus.”

Marcel Mauss (1872–1950) francuski socjolog i antropolog

„Istnieje miłość i istnieje praca, a mamy tylko jedno serce.”

Edgar Degas (1834–1917) malarz i rzeźbiarz francuski

Źródło: Jean-Paul Crespelle, Degas i jego świat

Tematy

Jan Paweł II 154

Podobne cytaty

Pokrewne tematy