Karol Marks: Na czasie cytaty (strona 4)

„Krytyka niemiecka aż do jej ostatnich usilnych prób nie porzuciła gruntu filozofii. Choć daleka była od badania swych ogólnofilozoficznych założeń, to jednak wszystkie jej zagadnienia wyrosły na gruncie pewnego określonego systemu filozoficznego, mianowicie heglowskiego. Nie tylko w jej odpowiedziach, ale już w samych pytaniach tkwią mistyfikacja.”

„Burżuazja zdarła ze stosunków rodzinnych ich rzewnie sentymentalną zasłonę i sprowadziła je do nagiego stosunku pieniężnego.”

„Na to, by w danym kraju zapanował socjalizm, wystarczy wprowadzić w nim demokrację.”

„Jeśli pragniemy wyrobić sobie trafny pogląd o ludziach i poznać ich we właściwym świetle oczyma naszego rozumu, musimy wpierw rozważyć ich naturę, a następnie ich cele.”

„Komuniści nie stanowią żadnej odrębnej partii w stosunku do innych partii robotniczych. Nie mają oni żadnych interesów odrębnych od interesów całego proletariatu.”

„Wybitniejsi przywódcy proletariatu (…) padają jeden po drugim ofiarą wyroków sądowych, na czoło jego wysuwają się coraz bardziej dwuznaczne postacie. Wstępuje on po części na drogę doktrynerskich eksperymentów, banków wymiany i asocjacji robotniczych, a więc ruchu, w którym wyrzeka się obalenia starego świata za pomocą całokształtu jego własnych, wielkich środków, usiłując osiągnąć swe wyzwolenie raczej poza plecami społeczeństwa, na drodze prywatnej, w ramach ograniczonych warunków swego istnienia, a zatem na drodze, na której czeka go siłą rzeczy niepowodzenie.”

„Historia nie czyni nic, nie posiada żadnych kolosalnych bogactw, „nie walczy w żadnej walce”. To raczej człowiek – prawdziwy żywy człowiek – jest tym, który posiada wszystko i ze wszystkim walczy. W żadnym razie nie „historia” używa człowieka dla urzeczywistnienia swych celów, jakby była zewnętrzną wobec niego osobą, raczej jest historia niczym więcej niż aktywnością człowieka ścigającego swe cele.”

„Tajemnica nie mogła zręczniej uczynić się „dobrem powszechnym” niż w ten sposób, że przekształciła się w tajemnice, które nie są dla nikogo tajemnicami.”

„Wolny jest ten kto posiada środki produkcji.”

„Ruch wyzwoleńczy klas proletariackich jest zawsze związany z fermentem wśród kobiet.”

„Właśnie ta zakończona forma świata towarów, forma pieniężna, zamiast ujawniać, zarzuca rzeczową zasłonę na społeczny charakter prac prywatnych. (…) Kategorie burżuazyjnej ekonomii politycznej są takimi właśnie formami. Są to formy myśli mające społeczny, a więc obiektywny walor dla stosunków produkcji tego historycznie określonego społecznego sposobu produkcji, jakim jest produkcja towarowa. Cały mistycyzm świata towarów, cała ta mgła tajemniczości i czarów otaczająca produkty pracy w produkcji towarowej pierzchnie więc od razu, gdy przejdziemy do innych form produkcji.”

„W samym stosunku wymiennym towarów ich wartość wymienna ukazała się nam jako coś zgoła niezależnego od ich wartości użytkowych. Jeżeli więc istotnie abstrahujemy od wartości użytkowej produktów pracy, otrzymujemy ich wartość, zgodnie z podanym właśnie określeniem. To wspólne, co znajduje wyraz w stosunku wymiennym, czyli w wartości wymiennej towarów, jest więc ich wartością.”

„Bezcielesna substancja jest wręcz taką samą sprzecznością jak bezcielesne ciało.”

„Nie brak ludzi naiwnych, którzy sądzą, że dziś wszystko się zmieniło, że Polska przestała być „potrzebnym narodem”, jak napisał pewien Francuz, i pozostała tylko sentymentalnym wspomnieniem, a sentymenty i wspomnienia nie są notowane na giełdzie. Ale cóż się właściwie zmieniło? Czy zmniejszyło się niebezpieczeństwo? Nie. Tylko ślepota intelektualna klas rządzących w Europie doszła do swego zenitu. Polityka Rosji jest niezmienna, co przyznał oficjalny historyk moskiewski Karamzin. Jej metody, jej taktyka czy manewrowanie, mogą się zmieniać, ale gwiazda polarna tej polityki – opanowanie świata – jest gwiazdą stałą.”

„Byt określa świadomość.”

„Wszystko, co mogę w związku z tym powiedzieć o sobie, to że nie jestem marksistą.”

„Wszystko, co się rozwija, jest niedoskonałe.”

„Życie społeczne jest z istoty swej praktyczne. Wszelkie misteria sprowadzające teorię na manowce mistycyzmu znajdują swe racjonalne rozwiązania w praktyce ludzkiej i w pojmowaniu tej praktyki.”

„Robotnik jest tak samo jak teolog powołany do pisania o tym, czy należy pracować w święta, czy też nie.”