Dmytro Manujilśkyj, znany również w polskiej literaturze jako Dymitr Manuilski, ukr. Дмитро Захарович Мануїльський, ps. Мефодій, Фома, Іван Безграмотний – ukraiński i radziecki komunista, minister spraw zagranicznych USRR .
W 1903 roku podjął studia na Uniwersytecie Petersburskim, w tym samym czasie związał się z SDPRR. Wziął udział w kronsztadzkim powstaniu marynarzy, za co został w 1906 roku skazany na 5 lat zesłania do Jakucji. Od 1907 roku członek kijowskiego komitetu SDPRR, jeszcze w tym samym roku emigrował do Paryża, gdzie w 1911 roku ukończył prawo na Sorbonie.
Po rewolucji lutowej i obaleniu caratu w maju 1917 roku wrócił do Rosji, po przewrocie bolszewickim został członkiem ludowego komisariatu aprowizacji. Od maja 1918 roku członek i zastępca przewodniczącego delegacji RFSRR na rozmowach pokojowych z Ukrainą, 12 czerwca 1918 roku wraz z Chrystianem Rakowskim podpisał rozejm między Rosją Sowiecką a Hetmanatem. Jeszcze w tym samym roku oddelegowany na Ukrainę w celu ożywienia działalności ruchu bolszewickiego.
W latach 1919-20 członek Wszechukraińskiego Komitetu Rewolucyjnego , a od 1920 do 1922 roku ludowy komisarz rolnictwa USRR. W latach 1920-21 uczestniczył w negocjacjach w Rydze. Od 9 grudnia 1921 roku pełnił funkcję I sekretarza KPU oraz redagował pismo "Kommunist". W latach 1920-23 i 1949-52 członek Biura Politycznego KC KPU, a od 1924 roku w składzie jego prezydium.
Od 1928 do 1943 roku był sekretarzem Komitetu Wykonawczego Kominternu , odpowiedzialnym m. in. za sprawy polskie i przewodniczącym delegacji ukraińskiej, współodpowiedzialny za stalinowskie represje w zagranicznych partiach komunistycznych. Od lipca 1944 roku zastępca przewodniczącego Rady Komisarzy Ludowych oraz ludowy komisarz spraw zagranicznych USRR. W kwietniu 1945 roku stał na czele ukraińskiej delegacji na konferencję w San Francisco, a rok później na paryskiej konferencji pokojowej. Brał udział w pierwszych sesjach plenarnych Zgromadzenia Ogólnego ONZ, gdzie atakował działaczy ukraińskiej emigracji.
W latach 1945-46 z polecenia Stalina stanął na czele walki z "ukraińskim burżuazyjnym nacjonalizmem" w USRR - represjonowano wówczas znanych naukowców i działaczy kultury, m.in. Mirona Pietrowskiego, Iwana Krypjakewycza, Ołeksandra Dowżenkę. Od 1946 do 1953 roku wicepremier rządu USRR. Zmarł i został pochowany w Kijowie.
Wikipedia
na wieść o śmierci Józefa Stalina (1953).
Źródło: Jurij Boriew, Prywatne życie Józefa Stalina, tłum. i oprac. Darima i Dionizy Sidorscy, Oficyna Literatów Rój, Warszawa 1989, ISBN 8385049134, s. 177.