Hendrik Werkman: Print

“.. not the familiar paradise, but the unknown - somewhere in a continent that hasn’t been discovered yet by anyone from the civilized countries - I have escaped [in his prints! ] because it is almost unbearable to be in our world.”

Hendrik Werkman

version in original Dutch (origineel citaat van Hendrik Werkman, in het Nederlands): ..niet het bekende paradijs, maar het onbekende, ergens in een werelddeel dat nog door geen mensch uit de cultuurstaten is ontdekt – daarheen ben ik gevlucht [in zijn prenten!] omdat het in onze wereld haast niet meer uit te houden is.
in his letter (nr. 143) to Julia Henkels, 15 July 1942; as cited in H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945, ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen; WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015 (transl: Fons Heijnsbroek), p. 120
Werkman is referring to his series prints 'Vrouweneiland / Women-island', D-288 - D-311, he made in 1942]
1940's

World , Country

“As paint I use lightfast printing ink, usually pure, but also mixed. Mixing is not difficult at all, it but can happen in very different ways. Secret means are not applied, but I can not work on them, except in solitude (at sunshine). No one works in this way. I believe that no one else can obtain the same color effects, except after a lot of practice and experience. Sometimes one print goes up to 50 times under the printing-press. [I make] Never more than one piece per day.”

Hendrik Werkman

version in original Dutch (origineel citaat van Hendrik Werkman, in het Nederlands):Als verf gebruik ik lichtechte drukinkt, meestal puur, ook wel gemengd. Het mengen is wel geen kunst maar kan zeer verschillend gebeuren. Geheime middelen worden niet toegepast, maar ik kan er niet aan werken, dan alleen in eenzaamheid (bij zonneschijn). Door niemand wordt op deze wijze gewerkt., ik geloof dat ook niemand anders dezelfde kleureffecten zou kunnen krijgen dan na veel oefening en ervaring. Soms gaat één druk tot 50 maal onder de pers. Nooit meer dan één ex. Per dag.
Quote from Werkman's letter (6.) to August Henkels, 24 Jan. 1941; as cited in H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945, ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen; WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015 (transl: Fons Heijnsbroek), p. 134
1940's

Secret , Color , Way , Solitude

“The subject reports itself, it is never looked for. Afterwards a small drawing will follow for the color-planes which are determined immediately. These colors will be printed by large logs and updated and enlivened with the hand-roller. For pressing I use an old hand-press with lever (from c. 1800)... Sometimes it is necessary to press heavily, other times only very light. Sometimes one half of the block is rolled in [with ink] bold, the other half only skimpy. By first printing sometimes the first layer of paint on a piece of paper, a gentle tint appears which is then printed on the original. Another time I print the first print of the paper back on the original... As soon as the color-planes have been applied, the first state is reached, so to say..
.. Of course all kinds of side-steps can be made, while working. In case of enlivening the picture - both in terms of color or decoration - the main goal I always keep in mind.”

Hendrik Werkman

version in original Dutch (origineel citaat van Hendrik Werkman, in het Nederlands): Het onderwerp meldt zichzelf en wordt nooit gezocht, daarna volgt een kleine tekening voor de kleurvlakken die meteen vaststaan. Deze kleuren worden met groote houtblokken gedrukt en met de handrol bijgewerkt en verlevendigt. Als pers gebruik ik een oude handpers met hefboom (c. 1800).. .Soms is het noodig zwaar te drukken, soms heel licht; soms wordt de ene helft van het blok vet ingerold [met inkt], de andere helft schraal, ook wordt door eerst op een stuk papier de eerste laag verf af te drukken een lichte tint gekregen die dan op het origineel afgedrukt wordt, een andere keer druk ik de eerste druk van het papier weer op het origineel af.. Zijn de kleurvlakken aangebracht, dan is als het ware de eerste staat bereikt..
.Het spreekt vanzelf dat onder het werk verschillende zijsprongetjes gemaakt kunnen worden. Ter verlevendiging, zowel wat kleur als wat versiering aangaat: het hoofddoel staat steeds voor oogen.
Quote from Werkman's letter (6.) to August Henkels, 24 Jan. 1941; as cited in H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945, ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen; WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015 (transl: Fons Heijnsbroek), p. 134
1940's

Color , Light , Appearance , Time

“This afternoon I just finished a print which I started Monday. We got a revolving door here in the post office [in the city Groningen] and that's such a nice thing to use.”

Hendrik Werkman

version in original Dutch (origineel citaat van Hendrik Werkman, in het Nederlands): Vanmiddag heb ik nog een druksel afgemaakt dat ik Maandag al begonnen was. We hebben hier in 't postkantoor een draaideur gekregen en dat is zoo'n mooi ding om te gebruiken.
Quote of Werkman in his letter to August Henkels, 15 Oct. 1941; as cited in H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945, ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen; WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015 (transl: Fons Heijnsbroek), p. 178
1940's

“There the telephone is ringing again - the engine, the machines [of the printing company] that call you with their sounds - those people who honor and tease [you] with their orders and admonitions - the chiefs who ask - the bills that have to be paid - the interest that force you to work.”

Hendrik Werkman

version in original Dutch (origineel citaat van Hendrik Werkman, in het Nederlands): Daar heb je weer de telefoon, de motor de machines [ van de drukkerij] die met hun geluiden je roepen, die mensen die met hun orders en standjes vereeren en plagen, de chefs die vragen, de wissels die betaald moeten worden, de rente die je noodzaakt tot werken.
Quote of Hendrik Werkman, c. 1920's; as cited by Martin Werkman, in Pakketten voor Dames, quoted by Doeke Sijens in H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945, ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen; WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015 (transl: Fons Heijnsbroek), p. 35
1920's

People

“I will keep for you the small drawings that I usually make beforehand. They don't have any artistic value. I just make them to have some grip for the composition of the print..”

Hendrik Werkman

version in original Dutch (origineel citaat van Hendrik Werkman, in het Nederlands): De kleine teekeningen die ik vooraf meestal maak, zal ik voor je reserveren. Artistieke waarde hebben ze niet, ik maak ze alleen om eenig houvast te hebben voor de opbouw van de druk..
In a letter (nr. 356) to August Henkels, 11 July 1941; as cited in H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945, ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen; WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015 (transl: Fons Heijnsbroek), p. 177
In February 1941 it was his friend and leader of the nl:De Blauwe Schuit (uitgeverij) August Henkels who borrowed Werkman the book of Martin Buber: 'Legends of the Baal Shem'. Werkman promised his friend the preliminary drawings he would make for creating the series of 20 prints of the 'Chassidic Legends' https://www.kb.nl/de-chassidische-legenden
1940's

Drawing

“I have composed here so many prints from the immediate surroundings around me - starting with the chimneys and the pigeons and the passing ships, the staircase, the labyrinth of corridors and doors, the crazy combinations of beams and wooden walls..”

Hendrik Werkman

version in original Dutch (origineel citaat van Hendrik Werkman, in het Nederlands): Ik heb hier zoveel drukken gecomponeerd uit de onmiddellijke omgeving om mij heen, beginnende met de schoorstenen en de duiven en de voorbijvarende schepen, het trappenhuis, het doolhof van gangen en deuren, de gekke combinaties van balken en beschotten..
In a letter to August Henkels, 29 April 1941; as cited in H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945, ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen; WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015 (transl: Fons Heijnsbroek), p. 105
1940's

“one print gets born from the other one, and that is exactly the right thing of it - it keeps the mind ready.”

Hendrik Werkman

version in original Dutch (origineel citaat van Hendrik Werkman, in het Nederlands): ..de ene druk wordt uit de andere geboren en dat is juist het mooie, dat houdt de geest vaardig.
In a letter to August Henkels, 23 June 1941; as cited in H. N. Werkman - Leven & Werk - 1882-1945, ed. A. de Vries, J. van der Spek, D. Sijens, M. Jansen; WBooks, Groninger Museum / Stichting Werkman, 2015 (transl: Fons Heijnsbroek), p. 105
1940's