Jacoba van Heemskerck: Paint

“I don't understand how many painters can be so short-sighted to value art from earlier periods as completely worthless. Every art is an expression of an era and only for that reason already it is interesting. A Rembrandt has gone other ways, but he has certainly also pursued the highest goals. That one can assert: it is not necessary for a painter to have an impression when he is painting an Image, is nonsense. Certainly an artist, if he is really an artist, always has an inner urge to create an Image and thus sees an impression for himself that he may not always be able to explain, because deeper feelings are very difficult to grasp in words, but he has an impression - otherwise he only makes paintings as pure brain work. And intellectual art I can't bear. You can not make abstract art as something on its own. One feel various forms in their inner coherence. For example: when reading a fairy tale I can get the idea to paint a forest in completely abstract forms with motifs of trees. Every abstract form has an inner meaning for me.”

Jacoba van Heemskerck

translation from Dutch, Fons Heijnsbroek, 2018
version in Dutch / citaat van Jacoba van Heemskerck, in het Nederlands vertaald: Ik begrijp niet hoe veel schilders zo kortzichtig kunnen zijn kunst uit vroegere perioden als volkomen waardeloos aan te merken. Elke kunst is een uiting van een tijdperk en alleen daarom al interessant. Een Rembrandt is andere wegen gegaan maar heeft zeker ook de hoogste doelen nagestreefd. Dat men beweren kan: een schilder hoeft bij het schilderen van een Bild geen voorstelling te hebben, is onzin. Zeker heeft een kunstenaar, als hij werkelijk artiest is, altijd een innerlijke drang een Bild te scheppen en ziet dus een Bild voor zich dat hij misschien niet altijd verklaren kan omdat diepere gevoelens heel moeilijk in woorden te vatten zijn, maar een voorstelling heeft hij - anders maakt hij schilderijen en is het puur hersenwerk. En intellectuele kunst staat mij zeer tegen. Abstracte kunst is niet op zich zelf staand te maken. Men voelt verscheidene vormen in hun innerlijke samenhang. Bijvoorbeeld: bij het lezen van een sprookje kan ik de ingeving krijgen een bos in geheel abstracte vormen met boommotieven te schilderen. Elke abstracte vorm heeft voor mij een innerlijke betekenis.
Quote of Jacoba van Heemskerck in her letter of 1 May 1920, to Gustave Bock in Giessen, Germany; as cited in Jacoba van Heemskerck van Beest, 1876 – 1923: schilderes uit roeping, A. H. Huussen jr. (ed. Marleen Blokhuis), (ISBN: 90-400-9064-5) Waanders, Zwolle, 2005, p. 168
1920's

Art , Way , Feeling , Idea

“.. I am so often showing my work in Germany that I belong to the German moderns... I openly want to confess you that I don't value the new painting in my home country very much. That is why I don't have a lot of acquaintances among the painters. Everything here is so little progressive. People's life is to easy here. It is very difficult to keep wide-awake since all are sleeping here. I feel much more at home in Germany.”

Jacoba van Heemskerck

translation from Dutch, Fons Heijnsbroek, 2018
version in Dutch / citaat van Jacoba van Heemskerck, in het Nederlands vertaald: ..ik ben zo vaak met mijn werk in Duitsland dat ik helemaal tot de Duitse modernen behoor.. .Ik wil u openlijk bekennen dat ik de nieuwe schilderkunst in mijn vaderland niet erg hoog aansla. Daarom heb ik ook niet erg veel kennissen onder de schilders. Alles is hier zo weinig vooruitstrevend. De mensen herbben het veel te goed. Het is erg moeilijk wakker te blijven aangezien allen hier slapen. In Duitsland voel ik me veel meer thuis.
Quote of Jacoba van Heemskerck, in a letter of June 1921 to prof de:Hans Hildebrandt, Stuttgart Germany; as cited in Jacoba van Heemskerck van Beest, 1876 – 1923: schilderes uit roeping, A. H. Huussen jr. (ed. Marleen Blokhuis), (ISBN: 90-400-9064-5Waanders, Zwolle, 2005, p. 179
1920's

Life , People , Feeling , Home

“Once again I talked with some painters, but the modern artists [in The Netherlands ] write more than they paint. If you write about art in such a way and you want to paint always with a fixed plan, then you will lose completely the deep, glorious and spontaneous art. You always have to create the new from the very deep, inside.”

Jacoba van Heemskerck

translation from German, Fons Heijnsbroek, 2018
(original version, written by Jacoba in German:) Ich habe wieder einige Maler gesprochen, aber die Modernen [in Nederland] schreiben mehr als sie malen. Wenn man so über Kunst schreibt und immer so mit einem festen Plan malen will, dan verliert man ganz und gar die tiefe, herrliche, spontane Kunst. Man muss so ganz tief heraus immer Neuses schaffen.
in a letter to Herwarth Walden, 23 July 1915; the 'Sturm'-Archive, Berlin
very probably Jacoba is refering here to the Dutch Stijl-artists, as Piet Mondrian and Theo v. Doesburg
1910's

Art , Way , Painting

“Again I only gave numbers [of her art-works, she sent for the next Sturm-exhibition]. I stick to my idea of not giving titles... Titles are really disgusting romantic, and now in a while people will have hundreds of Spring's, Summers, Trees [paintings], to Liebknecht, Eberts, etc.. Above everything color and line have their own specific language, which doesn't want to be captured in a title.”

Jacoba van Heemskerck

translation from German, Fons Heijnsbroek, 2018
(original version, written by Jacoba in German:) Ich habe wieder nur Nummern gegeben. Ich bleibe bei meiner Idee, keine Titel zu geben. .. ..Titel sinds o widerlich romantisch, und jetz wird man in einiger Zeit hunderte Frühlings, Sommer, Bäume, an Liebknechts, Eberts und so weiter haben. Farbe und Linien haben für alle eine verschiedene eigene Sprache, die nicht im Titel festgelegt werden woll.
in a letter to Herwarth Walden, 14 Jan. 1920; as cited in the catalogue Der Sturm, Herwarth Walden und die Europäische Avantgarde, Berlin 1912-1932 Taschenbuch – 1961
Already in 1914 Jacoba started to number her paintings and drawings
1920's

People , Art , Color , Spring

“I work a lot and I think a lot. I really want to try to paint on glass.. Please will you ask him [mr. architect Taut ] if there are any transparent colors, which one can use to paint on the glass directly... I want to dispose of a new technique in which the artist can paint on the glass directly instead of canvas. When one wants to reach colors spiritually-bright, then a time will come that oil-paint and canvas are no longer suitable... So, if you have time, please ask Mr. Taut if he understands my view and maybe he knows the ways how I can follow my direction.”

Jacoba van Heemskerck

translation from German, Fons Heijnsbroek, 2018
(original version, written by Jacoba in German:)Ich arbeite sehr viel und denke sehr viel. Ich möchte so gern versuchen, auf Glas zu mahlen. .. ..bitte fragen sie ihn dann [Herr Taut] ob es transparante Farbe gibt, womit man gleich auf Glas malen kann. .. ..ich möchte eine neue Technik haben, dass der Künstler so direkt das Glas verwenden kann statt Leinwand. Wenn man die Farben leuchtend geistlich haben will, dann wird es eine Zeit kommen, dass Oelfarben und Leinwand sich dafür nicht mehr eignen.. ..So wenn Sie Zeit haben, fragen Sie dann Herrn Taut ob er meine Idee versteht und vielieich den Weg kennt, den ik gehen müsse.
in a letter to Herwarth Walden, 11 Nov. 1914; as cited by Arend H. Huussen Jr. in Jacoba van Heemskerck, kunstenares van het Expressionisme, Haags Gemeentemuseum The Hague, 1982, p. 19
It was not until April 1918 that Jacoba wrote Walden she had decided to submit a series of designs for stained glass windows for the upcoming 'Sturm' exhibition - in April 1919 she sent him ten stained-glass windows, 'Nrs. 12-26'
1910's

Color , Way , Understanding , Thinking

“This evening the Anthroposophical Society invited me to give a lecture about modern art, on 13 March. They start to wake up here [in the Netherlands]… Please, tell me something, what I should emphasize, what you find most important. I shall also read something from 'The Spiritual in Art' by Kandinsky… But we still have other views on the whole, isn't it. I don't always agree with Kandinsky, and often more with your views. So please write a little much… You know, for me it is always easier to paint my principles.”

Jacoba van Heemskerck

translation from German, Fons Heijnsbroek, 2018
(original version, written by Jacoba in German:) Heute abend bin ich durch den Anthroposophischen Verein eingeladen (worden) am 13. März einen Vortrag über moderne Kunst zu halten. Man fängt hier an zu erwachen.. .Bitte, sage mir einiges, was ich speziell betonen soll, was Du am wichtigsten findest. Ich werde dann auch aus 'Das Geistige in der Kunst' von Kandinsky.. ..etwas vorlesen. Aber wir haben doch in Ganzen noch andere Ansichten. Ich stimme nicht immer met Kandinsky überein, und oft mehr mit Deinen Ansichten. Also bitte schreibe ein bisschen viel.. .Du weisst, ich finde es immer einfacher, meine Prinzipien zu malen.
in a letter to Herwarth Walden, 28 Feb. 1916; from the 'Sturm'-Archive, Berlin
1910's

Art , Reading , Painting

“I got the idea to paint people, in the way I see them. From one face I take to my own idea some very characteristic features of it and then I make of the whole a picture in colors and lines, in the way how I meet that person. The whole thing becomes not at all a portrait in the usual sense... I have tried to make types, but will built in more and more personal qualities and all that kind of things... Everything will be figured out fully abstract of course, it is just a personal feeling and no system at all.”

Jacoba van Heemskerck

translation from German, Fons Heijnsbroek, 2018
(original version, written by Jacoba in German:) Meine Idee ist es die Menschen zu malen, wie ich sie sehe. Ich nehme aus einem Gesicht einige meiner Ansicht nach am meisten sprechende Züge und ich mache dann vom ganzen ein Bild in den Farben und Linien, wie die Person mir entgegentritt. Das Ganze ist gar kein Porträt im gewöhnlichen Sinne.. .Ich habe mich bemüht, jetz noch Typen zu machen und werde mehr und mehr persönliche Eigenschaften und alle mögliche hereinbringen.. .Alles muss man sich natürlich ganz abstrakt denken, es ist ein persönliches Gefühl und gar kein System.
in a letter to Herwarth Walden, 6 Feb. 1918; as cited by Arend H. Huussen Jr. in Jacoba van Heemskerck, kunstenares van het Expressionisme, Haags Gemeentemuseum The Hague, 1982, p. 20
1910's

People , Color , Way , Feeling

“I was in Rotterdam, but the exhibition there was horrible. Le Fauconnier has nothing to tell anymore. He has a dirty color now and has become a real academic. Mondrian is completely frozen, no poetry at all anymore. It's terrible that these people can not reach further with great ideals. To my taste Alma paints far too much naturalistic. A big difference, these three, compared to [Franz] Marc, Kandinsky, Filla etc..”

Jacoba van Heemskerck

translation from German, Fons Heijnsbroek, 2018
(original version, written by Jacoba in German:)Ich war in Rotterdam, aber da war eine schreckliche Ausstellung. Le Fauconnier ist nichts mehr. Er hat jetzt eine schmutzige Farbe uns ist ein richtiger Akademiker. Mondrian ist ganz erstarrt, gar kein Poesie mehr. Es ist doch schrecklich, dass die Leute nicht weiter kommen mit grossen Idealen. Alma ist für meinen Geschmack viel zu viel Naturalist. Ein grösser Unterschied, die drei und [Franz] Marc, Kandinsky, Filla etc..
in a letter to Herwarth Walden, 9 Feb. 1915; as cited by Arend H. Huussen Jr. in Jacoba van Heemskerck, kunstenares van het Expressionisme, Haags Gemeentemuseum The Hague, 1982, p. 13
1910's

People , Color , Painting

“On the whole [the alignment of a series of stained glass windows with the interior of a villa in The Hague] I have thought about all the time... I want to focus more on the architecture of the interior in general and that should we do together [with architect Buys]... Now I was already thinking, the enormous color effect that the window will generate - and that will certainly become powerful - must be accompanied with strong colors - the hall -, otherwise the window itself will be too much isolated. For instance the staircase, could it be painted in strong colors and not [in] oak.... deep ultramarine blue or green, with a beautiful colorful carpet.... I feel I must make designs for carpets, to create in that way a beautiful unity with the stained glass as a whole.”

Jacoba van Heemskerck

translation from Dutch, Fons Heijnsbroek, 2018
version in original Dutch / citaat van Jacoba van Heemskerck, in het Nederlands: Over het geheel [de afstemming van een serie aan Jacoba opgedragen glasramen met het interieur van een villa in Den Haag] heb ik steeds loopen denken.. ..ik wil mij veel meer op de architectuur van het binnenhuis in het algemeen toeleggen en dat moeten wij samen doen [met architect Buys].. .Nu heb ik al gedacht het enorme kleur-effekt dat het raam zal maken en dat zal zeker machtig werken, moet gedragen worden door sterke kleuren - de hal - anders staat het teveel alleen; zou de trap b.v. in de verf een sterke kleur kunnen krijgen en niet [in] eikenhout.. ..diep ultramarijn blauw of groen en dan een prachtige kleurige loper.. ..ik voel dat ik ontwerpen voor tapijten moet maken om zoo met het glas in lood een mooi geheel te hebben.
Quote in een brief van Jacoba aan architect J. Buys, 28 April 1920 in archief N.D.B., Amsterdam; as cited by Herbert Henkels, in Jacoba van Heemskerck, kunstenares van het Expressionisme, Haags Gemeentemuseum The Hague, 1982, p. 42
1920's

Beauty , Color , Way , Feeling